Vanmorgen, rond een uur of zes, sprong mijn dochter van negen op bed. Of ik al wist wie president geworden was. Zelf had ik tussen twee en vijf geen oog dicht gedaan. Ik was wel op een normaal uur gaan slapen – want hey, ik ging echt niet wachten tot ze Florida binnen had – maar werd wakker toen mijn man om 2 uur naar boven kwam. Nipt, zei hij, maar ze zou het wel halen.
Lag het aan de cola die ik nog gedronken had voor ik slapenging? Ik kreeg alleszins hartkloppingen en kon de slaap niet meer vatten. Ik kon het niet laten om mijn twitter feed om de tien minuten te checken. Ik zag de grafieken met de prognoselijnen van Clinton en Trump zienderogen veranderen, tot het moment dat de kans dat Trump president werd groter werd dan die van Clinton. Against all odds. Dat was even wennen.
De twittergemeenschap had het niet meer. Er waren er nog die hoop koesterden, maar het was duidelijk dat die grafieken echt niet meer de andere kant uit zouden gaan. Prompt begon men te beseffen dat mensen niet altijd zeggen wat ze denken. Die Britten hadden ons bij de Brexit ook al bij de neus gehad. Peilingen bleken opeens waardeloze rommel. Tijdverlies. Manipulatie. Wishful thinking. Wat mensen in het diepst van hun ziel dachten, dat gingen ze echt niet aan de grote klok hangen. Want dan zette je vriendschappen op het spel, familiebanden, werkrelaties. Dat had je met de Brexit, en ook nu weer hoorde je daar mensen over getuigen.
De “Amerikakenners” moesten eraan geloven. Want zo gaat dat op twitter. Een olifantenvel is geen overbodige luxe. Men gooit meningen te grabbel. Hoe grover hoe beter en geen gelegenheid wordt onbenut gelaten om zich te verkneukelen in het ongelijk van een ander.
De Amerikanen werden vervolgens weggezet als onvoorstelbaar dom, kortzichtig, racistisch.
Om 5 uur probeerde ik de slaap weer te vatten, met het idee dat het Trump zou worden. En ook dat was niet makkelijk, maar de spanning was er wel af. Net voor ik in slaap viel, dacht ik nog: tja. Liever niet, natuurlijk, want wat had hij er allemaal uitgekraamd tijdens zijn campagne. En wat was dat met dat haar! Wat verborg hij onder die dubbelgevouwen froefroe? Was dat gewoon voorhoofdskaalheid of was het meer? Maar, en zo snel gaat dat dan: tja. Want wat doe je eraan?
Mijn dochter was zwaar teleurgesteld. Misschien zelfs een beetje bang. Want ze was ervan overtuigd geraakt dat die Trump een akelige man was. Hij heette dan wel Donald, zoals Donald Duck, maar erg sympathiek vond ze hem niet (Donald Duck overigens ook niet). Waarschijnlijk ook omdat ze de gesprekken thuis had gevolgd en weinig goeds had opgevangen over de man.
Na een dag bezinken – waarin ik de media eerlijkheidshalve maar heel zijdelings heb gevolgd – is het gewoon de volgende werkelijkheid. Het is wat het Amerikaanse volk wou. En dat lijkt eng. Van de andere kant is het ook moeilijk in te schatten wat de werkelijkheid is en op welke manier hij in beeld werd gebracht. Zowel in de Verenigde Staten als bij ons.
En het is waar, Hillary is nu niet de meest tot de verbeelding sprekende persoonlijkheid. Ze was achteraf beschouwd weinig begeesterend tijdens haar campagne. Was ze wel overtuigd van haar zaak? Was ze te veel beroepspolitica en te weinig idealist?
En is Amerika echt op zoek naar een racistische president of heeft het gewoon dringend behoefte aan beleid? Beleid waar de sympathieke en charmante Obama nooit aan toe gekomen is doordat hij continu werd gedwarsboomd door het Congres. Zijn ze het gewoon beu en geloven ze de traditionele politiek niet meer? Willen ze nu eindelijk boter bij de vis? Geen halfslachtigheid, maar daadkracht?
Ik hoop alleszins dat het dat is. Ik hoop niet dat de gemiddelde Amerikaan vrouwen minacht, buitenlanders verafschuwt, moslimfundamentalisme veralgemeent tot de hele islam. Ik hoop dat Trump ook snel gaat nuanceren en rationeler wordt. Ik denk het wel. Want, er is een sprankeltje hoop: pragmatisme is eigen aan de zakenman. Hij zal iedereen mee moeten krijgen, om “America strong again” te maken, om de “States” “United” te houden. Maar er zullen inderdaad handen uit de mouwen moeten worden gestoken. En misschien is een zakenman – met weinig of geen politieke ervaring – op dit moment niet eens de slechtste keuze. Ik hoop wel dat hij goede adviseurs heeft, en dat hij naar hen luistert. Want er staan veel belangrijke knoppen binnen zijn handbereik. En anders hoop ik dat die komende vier jaar snel voorbij zullen zijn, zonder al te veel calamiteiten.
En verder hoop ik dat Europa zichzelf in sneltempo gaat herbekijken. Dat er snel echte interne samenwerking komt en dat er krachtdadige beslissingen worden genomen. Duidelijk, strak beleid, zonder al te veel compromissen. Want we mogen niet te afhankelijk worden van verkiezingen aan de andere kant van de oceaan. We moeten zelf onze eigen sterkte gaan uitvinden en cultiveren.
Wat mijn dochter betreft: die gelooft nog steeds dat een vrouw president van Amerika kan worden. Of van België, wat dat betreft ;-). Daar zal Trump niets aan veranderen. Wat hij ook over vrouwen moge beweren.
Wan Toe Frie 