Wan Toe Frie

Mijn perceptie van de gemeenteraad van 25 februari 2016…

Het was me wat, daar op de gemeenteraad.  Ik weet niet of je al ooit een gemeenteraadszitting hebt bijgewoond, maar het is toch wel eens de moeite om te gaan kijken.  Burgemeester en schepencollege netjes op een rij.   Aan de zijkanten, tegenover elkaar, de raadsleden van de meerderheid.  Die zeggen dus de hele tijd niks.  Moeilijk te zeggen of ze niets willen zeggen, of niets mogen zeggen.  Ze lijken zich af te vragen waarom ze daar zitten.   Pas in de tweede helft van de zitting wordt de aandrang te groot en wordt er zonder schroom op smartphones getokkeld.  Een welgemeende chapeau daarvoor, ik weet niet of ik het zo lang had kunnen uithouden. 

En tegenover het college de oppositieraadsleden. Raadsleden en oppositieleden zitten dus in een “U”, en burgemeester en schepencollege lijken hun autoriteit te willen benadrukken door van die “U” geen gezellig vierkant te maken, maar door zich als een aparte rij op te stellen, aan de open zijde van die “U”.

De burgemeester is ook de voorzitter van de raad, iets wat tegenwoordig toch eerder een rariteit is.  In veel gemeenten wordt de functie van voorzitter aan een andere verkozene toebedeeld, zelfs van een andere partij (om de kans op een eerlijk debat te verhogen, om meer mensen actief te betrekken, ik noem maar wat).  En ik bedoel, komaan, die raad bestaat uit 23 man – daar kunnen toch wel enkele taken verdeeld worden…

Het eerste punt op de agenda luidde: “bestuurskrachtmonitor: kennisgeving beslissing ABB omtrent kandidatuur en bespreking ondersteuningsaanbod“.  Cryptischer kan je niet zijn.  Al wie weet wat er met deze omschrijving bedoeld wordt, heeft iets met politiek te maken, dat kan niet anders.  En dan nog.

De bedoeling was blijkbaar om aan te kondigen dat onze gemeente zich kandidaat had gesteld om een zelfevaluatie te laten uitvoeren door het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB).  Grotendeels gefinancierd door dat ABB.  Bij deze zelfevaluatie wordt de “bestuurskracht” gemeten door een analyse van 7 thema’s.  Uiteindelijk ging het er gewoon om dat er werd bekeken of een gemeente geschikt is om samen te smelten met een andere gemeente.

Maar goed, de burgemeester maakte even een achtergrondschets van de veranderende tijden, waarbij er meer taken worden verschoven naar Vlaanderen, of de gemeenten, met de bedoeling het provinciale bestuursniveau af te bouwen.  Omdat de middelen om als gemeente meer te doen niet meekwamen met de bevoegdheden, moesten er manieren gezocht worden om meer te doen met hetzelfde.  En al gauw kwam Opglabbeek in het jagersvizier van burgemeester Licious (voor duiding hieromtrent, zie mijn eerdere blog “Verengelsing ten top”).

Maar, en daar deed hij nogal omstandig over, “hij wou niet de jager zijn die met de fanfare op kop het bos in trok”.  “Want dan zou hij weinig konijnen schieten”.  Wij hadden op dat moment nog niks gezegd – het moest zijn dat hij toch al hier en daar had horen waaien dat de mensen vonden dat één en ander zich boven hun hoofden had afgespeeld.  Dat hun mooie burgemeester verdorie zo goed kon zwijgen over dingen waar ze persoonlijk bij betrokken waren.    Maar hij legde uit dat hij achter de coulissen, met een select groepje, alles had voorbereid.  Alleen degenen die daar op dat rijtje zaten, afgescheiden van de rest, zij waren ingelicht.  Stel je voor dat het de bevolking ter ore zou zijn gekomen dat hun burgemeester, die echte Meeuwenaar, die iedereen bij naam kende, die enkel en alleen voor de belangen van Meeuwen-Gruitrode (hij zei wel Limburg, maar we wisten wel beter) in Brussel zat, dat net hij ook de Opglabbekenaren een warm hart toedroeg. 

Want dat verwachtte hij dus.  Een volksopstand.  Een explosie van emoties.  Liefdesverdriet.  Gebroken harten.  Er zou een sfeer ontstaan die rationeel handelen belette.  Vandaar dat hij snel en alleen had moeten handelen.  Dat overleg of een voorafgaande informatieronde uitgesloten was.  En dat alles in ons aller belang, dat zagen we toch wel in?

En oei – vergeleek hij de Opglabbekenaren nu met konijnen?

Goed, uiteindelijk mocht de oppositie reageren.  Eerst onze fractie, want wij hadden tenslotte de vraag op de agenda laten zetten “of we nu eens mochten weten met welke gemeente hij aan het praten was, want er waren hardnekkige geruchten, en wanneer hij de bevolking wou laten weten dat een fusie een mogelijke piste was”. 

Ja, daar ging onze vraag dus.  Het antwoord was er rapper dan de vraag was gesteld.  Nu, de burgemeester had onze vraag vrijdag al kunnen lezen.  En moet je nu weten – donderdag – dus net één dag eerder – was hij op het idee gekomen om alvast brochuurtjes te drukken.  Dat vertelde hij nu.  Het had dus niks te maken met onze vraagstelling, dat alles zo halsoverkop in de media was gegooid.  Dat we die pretentie hadden, zeg.

Maar goed, voor alle duidelijkheid: onze fractie is voor schaalvergroting van gemeentes.  Alleen vroegen wij ons af of we dan niet ambitieuzer moeten zijn?  Maaseik heeft al laten weten dat zij Opglabbeek ook wel zagen zitten, en Kinrooi en Maaseik waren onderling aan het praten.  Moeilijk moest dat dus niet zijn. Dan vermijden we tenminste dat er later nog eens een fusieronde moet komen, met nog eens alle kosten en rompslomp van dien.  Want met een fusiegemeente van 23.000 inwoners zitten we nog steeds maar ergens midden in het peloton, en dat is nog zonder eventuele toekomstige fusies gerekend. In dit digitale tijdperk zouden gemeenten toch véél groter kunnen zijn.  Stel je voor dat na een aantal jaar zou blijken dat “Oudsbergen” (zoals ik het voor het gemak maar even noem, “Duinbergen” is al bezet) toch nog te klein is om optimaal te functioneren, zullen er dan gedwongen fusies volgen?  Worden we dan, samen met Opglabbeek, opgeslokt door Genk?

Maar misschien was het bespreken van een fusie met Opglabbeek helemaal niet zo’n heksentoer of een heldendaad en was het gewoon een mooie oplossing voor beide burgemeesters?  Dat de ene er stilletjesaan mee wou stoppen, dat gerucht deed al langer de ronde.  Dat beide burgemeesters stevig in het zadel zaten aan het hoofd van hun volstrekte meerderheid zal ook wel geholpen hebben.   Dat de andere burgemeester graag een iets grotere gemeente wou hebben, dat kunnen we begrijpen.  Want ambitie is niet vies, het willen veiligstellen van de macht is des mensen.  Een fusie met een gemeente die daarentegen door verschillende partijen wordt bestuurd, vormt natuurlijk een grotere bedreiging van de macht.  Want dan wordt het al een stuk riskanter wie de volgende burgemeester wordt. 

Er was wat geroezemoes toen onze fractie zulks “durfde” te poneren, maar ik denk (pure perceptie) dat vele aanwezigen deze denkoefening al lang zelf hadden gemaakt.

Op concretere vragen over een verlaging van belastingen, lokatie van het gemeentehuis, de problematiek omtrent hulpverleningszones of dubbele straatnamen kon hij niet antwoorden.  Ha nee, want als hij daar op zou kunnen antwoorden, dan zouden we ons inderdaad ongerust moeten maken, want in dat geval was hij er inderdaad al langer mee bezig geweest. 

Samengevat: geen verrassingen, geen bijzonderheden. 

Hij probeerde nog even te doen uitschijnen dat we wel erg negatief waren over een fusie, terwijl onze eigen minister Homans de loftrompet over hem had afgestoken. 

We legden uit dat hij ons dan toch niet goed had begrepen.  Uiteraard zijn wij voor schaalvergroting, alleen mocht die wat verder gaan.  N-VA Meeuwen-Gruitrode is dus veel meer voorstander dan welke andere partij ook. 

De  meeste inwoners zullen wel inzien dat het uiteindelijk niet anders kan, maar waarom de burgers niet veel eerder betrekken in een aftoetsingsproces ?  Niet om te laten beslissen of een fusie al dan niet zal doorgaan, zoals het nu wordt voorgesteld.  Wel om te voelen met welke gemeenten (meervoud) de  meeste efficiëntie wordt bekomen, vooral op lange termijn, want laat ons de oefening alsjeblief doen voor onze kinderen en niet om onze eigen ambities te realiseren.  Als Meeuwen-Gruitrodense Opglabbekenaar ben ik ontzettend blij met de voorgestelde fusie, maar  voor onze kinderen wil ik iets waar zij later fier op kunnen zijn.

Om terug te komen op de gemeenteraad: even later was iedereen, meerderheid en oppositie, het er roerend over eens dat er een WC-wagen moest worden aangekocht.