Ik weet dat ik het er al eens eerder over heb gehad, maar nu was het weer volop van dattum in de media. Professor Glorieux stelde dat de gelijkheid tussen mannen en vrouwen dringend bevorderd moest worden. Omdat er iets aan schortte.
Het loopt, volgens hem, helemaal fout wanneer vrouwen moeder worden. Want dan nemen ze moederschapsrust. Vanaf dan verwacht de maatschappij – zo zegt de professor – dat de vrouw zich tot in lengte van dagen toelegt op haar kroost. Of ze dat nu wil of niet, want de sociale druk is zo groot, dat het nauwelijks anders kan. Met alle onfortuinlijke gevolgen voor haar carrière vandien, dat spreekt. En het fameuze glazen plafond. Bovendien moeten vaders zich dringend wat meer betrokken gaan voelen bij de opvoeding en de huiselijke taken. Want met die moederschapsrust is de zaak beklonken, zit het spel op de wagen en groeit de huiselijke taakverdeling dus hopeloos scheef.
En professor Glorieux kwam meteen ook met een oplossing op de proppen. Laat mannen ook vaderschapsverlof nemen. Verplicht. Want vaderschapsverlof mag dan wel al bestaan, het is not done. Mannen durven dat niet te nemen. Het is een instante domper op hun credibiliteit. Want – weer – die sociale druk. Mannen zijn macho’s en bedrijven vormen een machowereld. Je wordt met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid uitgelachen als je het in je hoofd zou halen om thuis te blijven als je partner bevallen is.
Aiai. Dacht ik toen. En ik heb voor ons middelste kind maar 4 weken moederschapsrust genomen. Nauwelijks meer dan dat vaderschapsverlof. Zou “men” mij als een manwijf zien, sindsdien? Ik ga ter mijner verdediging dus wel enkele verzachtende omstandigheden inroepen. Want helemaal gerust ben ik er toch niet op. Ik was net afgestudeerd. Mijn doctoraat had ik verdedigd met een luidruchtige peuter in het publiek en een baby in de buik. Toen ik een paar maanden aan het werk was in mijn nieuwe praktijk, moest ik bevallen. Ik heb dan gemikt op 11/11, want dat was een feestdag, dus geen probleem voor de praktijk. Mijn agenda nam ik mee naar het bevallingskwartier, zodat ik mijn patiënten kon inlichten en hun afspraken kon verplaatsen. Dat mijn man meer dan een paar dagen verlof zou nemen, daar rekende ik in de verste verte niet op. Ik denk wel dat hij de eerste tijd zijn buitenlandse reizen heeft verminderd. Dat was zwaar, ja. En ik zal nooit beweren dat dit de gouden standaard moet zijn. Maar het lukte, het was bovendien een vrije keuze. En – hout vasthouden – alles gaat goed met ons middelste kind.
Als je als kersverse moeder kiest voor een aantal maanden moederschapsrust, en daarna borstvoedingsverlof en ouderschapsverlof, dan is dat je goed recht. Als je als vader kiest voor vaderschapsverlof, dan is dat prima. Maar zoiets verplichten vind ik toch een brug te ver. Misschien zijn er gewoon veel moeders die hun carrière met plezier op de achtergrond plaatsen om meer tijd te steken in hun gezin en huishouden. En doen vaders dat net iets minder. Wat is het probleem? Als vrouw kan je ook net zo goed wél kiezen voor een carrière. En dan geef je de kinderopvang, de zorg, de was en de plas inderdaad deels uit handen.
En misschien moet je als vrouw net iets meer tegen vooroordelen opboksen als je niet gebruik maakt van al die verlofregelingen die er bestaan. Zelf heb ik dat echter nooit zo ervaren.
Maar mannen dan dwingen om 10 dagen (of de professor had liever nog langer gewild) verlof te nemen zodat ze beter zouden integreren in hun gezin, lijkt me contraproductief en bovendien betuttelend. Het ZIJN nu eenmaal de vrouwen die zwanger worden en bevallen, en de mannen niet. Maar al de rest is delegeerbaar en bovendien bespreekbaar binnen het gezin, mag ik hopen. Ik vind het ook vervelend als ons huis overhoop ligt als er onverwacht bezoek aan de deur staat. En soms heb ik inderdaad de indruk dat ik moet strijden voor een eerlijke taakverdeling. Maar nooit heeft mijn man beweerd dat deze of gene taak meer iets voor vrouwen is. Daarvoor ben ik zelf wellicht ook te handig met hamer en boormachine. En als dat onverwachte bezoek zijn bedenkingen heeft bij de rommel in huis: so be it. Ik zou zeggen, dames: graag een welgemeende foert. Zo lang wij ons schuldig voelen over onnozeliteiten zoals rommel, houden wij zelf onze eigen sociale druk in stand.
En stel je nu voor dat elke vader verplicht 10 dagen verlof moet nemen als zijn partner bevallen is van hun kind. Dan wordt het voor een werkgever toch aantrekkelijker om iemand aan te werven die geen kinderen wil? Dus weer ongelijkheid op de werkvloer. Dus de kinderloze mannen dan ook maar een paar weken verplicht “vaderschapsverlof” opleggen?
En nog een laatste ding: dat Scandinavische model, dat klinkt wel gezellig, maar dan moeten we hun belastingstelsel er ook bij nemen, en de hoge levensduurte, ons bovendien een andere mentaliteit aanmeten, want veel staat of valt in de Scandinavische landen met samenhorigheid en oprechte nationale trots. Ik weet niet of het model dan nog zo aantrekkelijk is voor iedereen.