Wan Toe Frie

N.a.v. artikel “De tandarts ziet patiënten in Genk, goedkope ingreep gebeurt in Turkije” in HBvL van 03/04/2019

 

Ik weet niet precies hoeveel een tandimplantaat kost in Turkije, maar het zal wel een heel pak goedkoper zijn dan wanneer je het bij ons laat plaatsen. Ik snap het dus ook wel, dat zoveel mensen in de zomervakantie “even implantaten gaan laten zetten” in het buitenland, vaak het land waar ze zelf of waar hun ouders oorspronkelijk vandaan komen. Ze spreken de taal, ze hebben het adres van familie of kennissen, ze zijn dan toch daar…
Alleen wordt al te vaak vergeten dat je een implantaat niet zomaar even kan laten plaatsen. Het is een medische ingreep. Er wordt immers een stukje speciaal metaal in je kaakbot ingeplant en het is de bedoeling dat dat met de nodige omzichtigheid gebeurt. Er is een uitgebreid vooronderzoek nodig. Er moet bekeken worden of het volume van het kaakbot wel voldoende is om een implantaat te kunnen plaatsen, of er geen belangrijke zenuwen of bloedvaten in de buurt zitten… Bovendien moet de omgeving waarin het implantaat wordt geplaatst gezond zijn. Zo is het bijvoorbeeld echt geen goed idee om een implantaat te plaatsen wanneer er problemen zijn met ontstoken tandvlees rond de nog aanwezige tanden. Dat ontstoken tandvlees is meestal immers een gevolg van een bacteriële infectie, die zich graag en gemakkelijk uitbreidt naar implantaten, met alle gevolgen van dien. Als er nog een slechte tand staat op de plek waar het implantaat moet komen, dan moet er in vele gevallen ook genoeg tijd kunnen verlopen tussen de tandextractie en het plaatsen van een implantaat. Het gaat immers om een site die veelal langdurig onderhevig is geweest aan een bacteriële infectie.
Dit alles maakt dat er in vele gevallen een hele voorbereiding vooraf gaat aan het plaatsen van een of meerdere implantaten. Eerst moet die mond immers gezond kunnen worden.
En een zomervakantie is nu eenmaal te kort om dat hele proces te doorlopen. Dus wordt er hier een daar al eens een shortcut genomen. Het implantaat wordt zonder veel boe of bah geplaatst en de patiënt gaat weer naar huis.
Met een beetje geluk gaat het vervolgens goed, maar voor letterlijk hetzelfde geld loopt het mis. Soms al na enkele dagen, maar net zo goed pas na een aantal jaar. En dan is die chirurg dus niet meer in de buurt. En wat dan gedaan? Het eerste het beste vliegtuig terug naar Turkije nemen is meestal geen optie.
Heel recent kwam er nog een man bij mij in de praktijk. Een man van Turkse origine. Ik moet zeggen dat hij zich wel een beetje geneerde toen hij vertelde dat hij “even een implantaat had laten plaatsen toen hij op vakantie was in Turkije”. En of ik eens kon kijken, want er was iets niet pluis en hij had pijn. Ja, wat doe je dan? Ik heb het er moeilijk mee om niets te doen als iemand zich meldt met pijn, maar van de andere kant wist ik niet welk type implantaat geplaatst was, of er kunstbot was gebruikt, of de ingreep vlot was verlopen of dat er complicaties waren geweest… Ik twijfelde om iets te doen, want wat als men dan achteraf zou beweren dat het door mijn ingrijpen was dat er problemen waren ontstaan? Ik heb hem dan maar – tegen mijn zin – antibiotica voorgeschreven en gezegd om zo snel mogelijk terug naar Turkije te gaan. Of dat implantaat uiteindelijk nog goedkoper is geweest, dat betwijfel ik. Zelf had hij het alleszins helemaal gehad met het tandtoerisme.
Maar uiteindelijk klopt het ook helemaal niet. In Turkije worden die implantaten wellicht – bij wijze van spreken – aan de lopende band geplaatst, terwijl er niet zoiets is als “continuïteit van de zorg”, waaraan wij als tandartsen/parodontologen/kaakchirurgen wel gebonden zijn. Als je een behandeling begint, dan ben je ook verantwoordelijk voor de opvolging ervan. Ik wil het niet eens hebben over de kwaliteit van de implantaten die wordt gebruikt of over de kundigheid van de chirurgen (die af en toe goed is en af en toe minder goed), maar ik kan me niet van de indruk ontdoen dat het niet bevorderlijk is voor het verantwoordelijkheidsgevoel van de (tand)arts wanneer ze weten dat de patiënt na een paar dagen toch terug in België zit. Dat die implantaten ook onderhouden moeten worden, dat wordt er vaak niet eens bij gezegd.
Het is zeker ook niet de eerste patiënt die ik zie die implantaten in het buitenland heeft laten plaatsen. Ik zie ze regelmatig. Eén keer een mevrouw die in haar zomervakantie al haar tanden had laten trekken en terug was gekomen met een brug van oor tot oor, ondersteund door een stuk of 8 implantaten. Terwijl haar tanden perfect nog behandeld hadden kunnen worden.
Het erge is dat implantaten vaak als een “simpele” oplossing worden gezien, omdat het redelijk goedkoop kan, terwijl er niet aan de mogelijke consequenties wordt gedacht. Dus waarom dan voor je eigen tanden zorgen als je ze net zo goed kan laten vervangen door een mooie rij, in de vorm en de kleur die je zelf gekozen hebt?
Maar wat doe je eraan? Je kan het mensen niet verbieden…
Ik hoor regelmatig pleidooien voor een betere terugbetaling van implantaten en tandkronen. Ook door ziekenfondsen.
En dan denk ik: ja. Ja, een goed idee.
Maar dan moeten we er wel eerst voor zorgen dat we inzetten op preventie en tandbehoud. Zodat er minder implantaten nodig zijn en zodat we die mensen die dan toch een implantaat nodig hebben inderdaad kunnen helpen met een terugbetalingssysteem. Het alternatief is simpelweg onbetaalbaar.
Want inzetten op tandbehoud, dat doen we veel te weinig. Hoe verklaar je anders dat wie op dit moment ouder is dan 55 jaar en de pech heeft om parodontitis te krijgen, helemaal geen terugbetaling krijgt om die bacteriële infectie onder controle te krijgen? Wie jonger is dan 55 jaar krijgt wel een stuk terugbetaald, maar veel te weinig. En dat terwijl je tanden kan verliezen wanneer parodontitis niet tijdig behandeld wordt. Wordt het wel tijdig behandeld en goed opgevolgd, dan kun je het steunweefselverlies stoppen. Helaas is een levenslange opvolging en een nauwgezette mondhygiëne hierbij essentieel om de bacteriële tandplaque die die infectie terug in gang kan zetten een halt toe te roepen.
Dat de ziekenfondsen en politici daar nu eens samen voor gaan strijden. Het hele terugbetalingssysteem herbekijken en de focus leggen op preventie en tandbehoud, zodat duurdere ingrepen zeldzamer en dus ook betaalbaar worden.
Ik zet me alvast schrap.

(Over die Turkse tandarts die vanuit Genk mensen zou ronselen om in Turkije implantaten te laten plaatsen: ik hoop dat zijn diploma hier erkend is. Ik hoop dat die patiënten correct voorbehandeld worden. En ik hoop dat hij zijn patiënten ook na de chirurgie zal opvolgen).