Wan Toe Frie

We gaan later nog wel dieper in op de manier waarop gaatjes in de tanden ontstaan of hoe een tandvleesontsteking zich ontwikkelt. Maar dat die bacteriën er meestal iets mee te maken hebben, dat had je denk ik wel al door.

We gaan het dus toch al even hebben over de juiste poetstechniek, kwestie dat je er vandaag al mee kan beginnen. Want hoe sneller die plaque wordt weggepoetst, hoe minder gedoe die bacteriën kunnen veroorzaken.

Het is zelfs DE GOUDEN TIP om je tandarts werk uit handen te nemen, hem (of haar) apetrots te maken en ineens de gemiddelde landelijke mondgezondheid op te krikken.

Nu, er wordt veel over gezegd en geschreven en er worden oogverblindende commercials rond gemaakt. Maar het blijft helaas gewoon een kwestie van grondig en lang genoeg wrijven. Die plaquelaag moet er gewoon op ambachtelijke wijze worden afgepoetst. Er bestaan geen wondermiddeltjes voor, wat de reclame voor tandpasta’s en mondspoelmiddelen ons ook wil doen geloven.

Tandenborstel, interdentale borsteltjes en floss

Omdat tandplaque echt verkleefd is met je tanden, is het van belang om lang genoeg op dezelfde plek te poetsen om de plaque ook van het tandoppervlak af te halen. Je maakt daarvoor kleine ronddraaiende bewegingen met je tandenborstel, waarbij je zo goed mogelijk tot tegen je tandvlees aan poetst. Het is kwestie van niet te nonchalant te poetsen en je hoofd erbij te houden. Begin met de binnenkanten van de tanden en poets elke tand apart en aandachtig. Zelf tel ik altijd tot vijf voor ik naar de volgende ga. Noem het mindfulness als je wil en trek desnoods een yogapak aan om in de stemming te komen. Want als je even snel wil poetsen, dan kan je het net zo goed niet doen.

Je gebruikt best een tandenborstel die niet te groot is en niet te zacht, zodat je grondig en precies kan poetsen.

Je tandenborstel alleen haalt echter maar ongeveer 60% van de tandplaque weg. Om de ruimtes tussen je tanden te reinigen, heb je floss nodig of interdentale borsteltjes. Daar begin je je poetsbeurt best mee.  Je poetst je tanden best ’s ochtends en ’s avonds. Maar de poetsbeurt ’s avonds is de belangrijkste. Eet of drink ‘s avonds trouwens NIETS meer na het poetsen (behalve water). Geen chips mee naar bed, geen cola (je moeder moest het weten!). Ook geen melk.

Een goede poetsbeurt duurt ongeveer 2 minuten. Time dat maar even, want het is langer dan je denkt. Natuurlijk poets je je tanden aan de buitenkant, maar je moet ze ook even lang aan de binnenkant poetsen. Best éérst die binnenkant zelfs, want dat is het moeilijkste. En het is niet omdat toch niemand daar kijkt, dat je er sneller overheen moet gaan!

Als je elektrisch poetst, zet je de borstel gedurende ongeveer 5 tellen op je tand, goed tegen het tandvlees aan. Niet heen en weer bewegen met die elektrische borstel! Die poetst veel beter dan dat jij dat zelf kan, dus laat het los en laat ‘m rustig het werk doen voor jou. Ook hier: binnenkanten, buitenkanten en dan als laatste de kauwvlakken van de molaren en de premolaren.

De ruimtes tussen je tanden kan je reinigen met kleine interdentale borsteltjes. Die moeten goed aangepast zijn aan de ruimte tussen je tanden (dikker als er meer ruimte is). Je gaat 10x in en uit met zo’n borsteltje en je maakt contact met je tandvlees. Flossen kan ook, maar dat vraagt een redelijk complexe techniek. Je zorgt er daarbij voor dat de floss altijd aangespannen wordt rondom je tandvlak, zodat de plaque er echt afgeschraapt wordt. Je gaat daarbij een keer of vijf op en af, zodat de hele zijkant goed wordt gereinigd.

Dus:

1. De ruimtes tussen de tanden
2. De binnenkanten (5 tellen per tand)
3. De buitenkanten (5 tellen per tand)
4. De kauwvlakken

Je gebruikt best een tandpasta mét fluoride, want die fluoride maakt je glazuur sterker en beschermt je tegen cariës.

Je hoeft overigens niet meer tandpasta te gebruiken dan ongeveer een cm. Voor kinderen onder de 6 jaar gebruikt je best kindertandpasta, met een aangepaste hoeveelheid fluoride. Voor hen is de grootte van een erwtje genoeg.

(Er doen geruchten de ronde doen dat fluoride niet veilig is. Iemand vertelde me zelfs dat ze geen fluoridehoudende tandpasta gebruikte omdat Hitler fluoride gebruikte om mensen gedwee te maken. Hm. Maak je geen zorgen. De hoeveelheid fluoride in tandpasta is perfect veilig bij normaal gebruik. Je moet al een paar tubes achter elkaar opeten om in de problemen te komen.)

Welk merk van tandpasta maakt de tanden best schoon? Wel, de ene tandpasta poetst niet beter dan de andere. In sommige tandpasta’s zitten wel ingrediënten die de gevoeligheid van tanden voor koude of aanraking verminderen. Dus als je last hebt van gevoelige tanden, dan kan je die eens proberen. (Hoe gevoelige tanden ontstaan, dat komt later nog, tenminste als ik ooit zover geraak).

En vanaf welke leeftijd moeten tandjes worden gepoetst? Simpel: zodra er een tandje te zien is. In het begin kan dat ook met een gaasje of iets dergelijks. Zelf heb ik drie kinderen en ervaren dat tandenpoetsen bij die tegenspartelende en vaak oververmoeide koters vaak gemakkelijker gezegd is dan gedaan. Na talloze frustrerende worstelpartijen vond ik een truc die ik gratis met je deel: ik legde ze op hun rug op de badkamermat. Wat een verschil! Bedank me later maar eens.